Zestien kunstwerken van tussen 1511 en 1611 werden in hun oorspronkelijke context samengebracht. Het betreft altaarstukken, vaak gaat het om spectaculaire drieluiken, die ooit voor de kathedraal besteld werden door de machtige en vermogende gilden, ambachten, broederschappen en stadsmilities van Antwerpen.
De Beeldenstorm maar vooral ook de komst van de troepen van Napoleon waren kantelmomenten waarbij beeldhouw- en schilderkunst vernietigd werd of uit de kathedraal, en ook Antwerpen, verdween. Na de val van Napoleon keerden vele topstukken wel naar Vlaanderen terug, maar velen kwamen in de academies terecht, de voorlopers van musea voor schone kunsten.
De Kruisafneming van Rubens vond bijvoorbeeld zijn plaats terug. Maar onder andere Het gevecht van de opstandige engelen van Frans Floris, Sint-Lucas schildert de heilige Madonna van Maerten De Vos, De bewening door Quinten Metsijs, De prediking van de heilige Eligius van Noyon door Ambrosius Francken en Johannes de Doper predikt voor het volk van Hendrik van Balen niet. Zij behoren sindsdien tot de collectie van het KMSKA. In de overzichtstentoonstelling werden deze 16e en 17e eeuwse meesterwerken van de Antwerpse schilderschool voor ter gelegenheid van de feestelijke herdenking frontaal voor kerkpijlers op 2,7 meter hoog in frames gemonteerd, wat een historische benadering is van hoe vroeger de triptieken getoond werden.
Reünie. Van Quinten Metsijs tot Peter Paul Rubens
Nieuw feestjaar in zicht
De reünietentoonstelling kwam in 2009 tot stand ter gelegenheid van 450 jaar bisdom Antwerpen, dat in 1559 opgericht werd. In 2021 is de kathedraal opnieuw het toneel van een jubeljaar: de kathedraal blaast dan 500 kaarsjes uit. De voorbereidingen hiervoor worden al in 2019 afgetrapt.
“Een van de voorbereidingen is een geheel herbelichtingsplan. De huidige halogeenverlichting zal vervangen worden door ledverlichting: een energiezuinige maatregel die tevens de brandveiligheid ten goede komt”, licht gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Erfgoed toe. “Daarnaast zullen er herbekabelingswerken in de vloeren uitgevoerd worden. Om deze werken goed te kunnen uitvoeren, moet de tentoonstelling ontmanteld worden.”
“Daarbij zullen de meeste werken van het KMSKA naar het museum terugkeren, waar ze na de renovatie een plek zullen krijgen in de nieuwe collectiepresentatie. Inmiddels wordt er nagedacht over de samenstelling van een nieuwe opstelling”, vult Christian Devos, directeur van De Kathedraal aan.
Gratis toegang voor alle inwoners van de provincie
geoptimaliseerde bezoekersdoorstroming en de Plek is de kathedraal helemaal klaar voor het toeristische hoogseizoen. Deze toeristen komen van over heel de wereld toegestroomd. Maar onder de 300 000 toeristen vinden ook elk jaar 27.133 Antwerpenaren hun weg naar de kathedraal.
“Vanuit het provinciebestuur vinden we het belangrijk dat we ons religieuze en culturele erfgoed optimaal kunnen ontsluiten naar onze eigen inwoners. Daarom heeft het provinciebestuur ervoor gezorgd dat alle inwoners van de provincie Antwerpen gratis de kathedraal kunnen bezoeken. Dit is nog onvoldoende geweten bij de mensen en ik grijp de gelegenheid aan om hen hiertoe uit te nodigen”, geeft gedeputeerde Luk Lemmens aan. “Ik hoop dan ook dat zij deze zomer nog massaal de kans grijpen om een bezoek te brengen aan de tentoonstelling “Reünie. Van Quinten Metsijs tot Peter Paul Rubens”.