De provincie Antwerpen creëert ruimte

“De oppervlakte van onze provincie blijft gelijk terwijl de vraag naar ruimte alsmaar toeneemt”, legt Luk Lemmens, gedeputeerde bevoegd voor Ruimtelijke Ordening uit. “Er is ruimte nodig voor bijkomende gezinnen en bijkomende ontspanningsmogelijkheden, maar ook voor wateropvang, natuur, voedselproductie, energie, en zo verder. Mobiliteit is daarbij een grote uitdaging, door de verspreide bebouwing, het relatief grote aandeel van vrijstaande eengezinswoningen en onze grote afhankelijkheid van de auto. Verder moeten we trachten bedrijventerreinen maximaal efficiënt in te vullen en afwegingen maken met betrekking tot vrijgekomen gronden en verweefbaarheid van activiteiten. Met het Beleidsplan Ruimte dragen we bij aan oplossingen voor deze maatschappelijke evoluties. We maken nieuwe spelregels om onze schaarse ruimte anders te gebruiken en we rekenen daarvoor op de samenwerking met gemeenten en andere partners. Zo dragen we samen bij aan de realisatie van de SDG’s of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen.”

“De provincieraad keurde vandaag de ontwerpversie van het Beleidsplan Ruimte goed”, gaat Luk Lemmens verder. “Het is abstracte materie maar zal op termijn wel ieders leef- en werkomgeving beïnvloeden, of zeker die van onze kinderen en kleinkinderen. We nodigen dan ook iedereen uit om terugkoppeling te geven tijdens het openbaar onderzoek dat loopt van 16 december 2022 tot en met 15 maart 2023.”

Je kunt alle informatie over het openbaar onderzoek vanaf einde november terugvinden op www.provincieantwerpen.be/beleidsplanruimte. Tijdens het openbaar onderzoek kun je het ontwerp-Beleidsplan Ruimte ook gaan inkijken in het provinciehuis, bij de 69 gemeentehuizen van de provincie Antwerpen en op www.provincieantwerpen.be/beleidsplanruimte.

Parallel aan de opmaak van het Beleidsplan Ruimte onderzocht de provincie ook de mogelijke milieu-effecten ervan. Het resultaat daarvan lees je in het ontwerp-plan-MER (MilieuEffectenRapport) dat je tijdens het openbaar onderzoek ook kunt inkijken. Ook reacties daarop zijn welkom.

TIP: Bezoek in januari 2023 in Antwerpen, Boom of Turnhout een infomoment over het ontwerp-Beleidsplan Ruimte. Je kunt er ook vragen stellen aan de projectleiders. De provincie Antwerpen toont er bovendien ook andere interessante lopende projecten. Het programma en alle informatie over deze infomomenten vind je vanaf einde november op www.provincieantwerpen.be/beleidsplanruimte. Je kunt je daar ook abonneren op de nieuwsbrief over de opmaak van het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen.

In het najaar van 2019 organiseerde de provincie reeds een publieke raadpleging en adviesronde over de conceptnota en in het najaar van 2021 een adviesronde over het voorontwerp. De toen ontvangen feedback is steeds grondig bekeken en meegenomen. Met dit openbaar onderzoek biedt de provincie Antwerpen de mogelijkheid om het te verfijnen.

Tegelijkertijd vraagt ze opnieuw een advies aan elk gemeentebestuur in de provincie Antwerpen, de Vlaamse overheid en andere instanties. Alle adviezen en reacties worden samengevoegd en grondig bekeken. Zoveel mogelijk mensen betrekken, leidt tot goed onderbouwde keuzes in het definitieve Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen dat het verouderde Ruimtelijke Structuurplan Provincie Antwerpen of RSPA uit 2001 vervangt.

Wat staat er nu in dat ontwerp-Beleidsplan Ruimte? Wel, de provincie Antwerpen streeft naar efficiënt ruimtegebruik en steunt haar beleidsplan op vier principes: zuinig ruimtegebruik, veerkracht, nabijheid en bereikbaarheid, en eigenheid. Zuinig ruimtegebruik staat voor de optimalisatie van de open én bebouwde ruimte, die zowel leefbaar als duurzaam moet zijn. Veerkracht doelt op het weerbaar maken van onze samenleving, bijvoorbeeld tegen de schokken van de klimaatverandering. Nabijheid en bereikbaarheid mikken op de verbinding tussen mobiliteit en ruimte. En eigenheid benadrukt dat het Beleidsplan Ruimte geen passe-partout oplossing voor de hele provincie is, maar wel een verzameling oplossingen in functie van de ligging, de grootte en het karakter van elke locatie.

Het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen omschrijft die vier principes in de strategische visie voor de lange termijn. Om die principes concreter te maken, bevat het nieuwe Beleidsplan Ruimte drie zogenaamde beleidskaders die op middellange termijn zorgen voor de uitvoering van de visie.

Met het beleidskader ‘Sterke netwerken’ wil de provincie Antwerpen de bestaande netwerken versterken. Denk daarbij aan stads- en dorpskernen maar ook aan bedrijventerreinen en economische clusters. Een plek staat immers niet op zich: de positie binnen een netwerk bepaalt de unieke mogelijkheden van die plek. Duurzame mobiliteit speelt hierin een grote rol.

Het tweede beleidskader ‘Levendige kernen’ gaat over het levendiger maken van de kernen, om verdere versnippering van de resterende open ruimte tegen te gaan. Die kernversterking zorgt ervoor dat wonen, werken, zich ontspannen, winkelen én van de natuur genieten zich meer en meer met elkaar verweven in de stads- en dorpskernen.

Het derde beleidskader ‘Verdichten en ontdichten van de ruimte’ ligt in het verlengde hiervan. ‘Verdichten en ontdichten’, het klinkt tegenstrijdig, maar dat is het niet. De al bebouwde ruimte die goed gelegen is, moeten we efficiënter gebruiken. Tegelijk moeten we durven om afgelegen bebouwing en verharding zoveel mogelijk te verwijderen en de beschikbare open ruimte zoveel mogelijk onbebouwd te laten.